Ο αιμοθώρακας είναι η συσσώρευση αίματος στον υπεζωκοτικό χώρο (χώρο μεταξύ του πνεύμονα και του θωρακικού τοιχώματος), που μπορεί να προκύψει από τραύμα, χειρουργική επέμβαση, ή άλλες παθολογικές καταστάσεις. Η θεραπεία εξαρτάται από τη σοβαρότητα και την υποκείμενη αιτία. Μια σειρά από αιτίες και συμπτώματα μπορούν να βοηθήσουν τους γιατρούς να αναγνωρίσουν και να αντιμετωπίσουν γρήγορα την πάθηση. Η πιο συνηθισμένη αιτία είναι ένας τραυματικός τραυματισμός στο στήθος, όπως ένα τραύμα διάτρησης από σπασμένο πλευρό ή τραυματισμός αμβλείας δύναμης που προκύπτει από τροχαίο ατύχημα. Οι άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν διαφορετικά συμπτώματα ανάλογα με την εξέλιξη του αιμοθώρακα. Η διάγνωση του αιμοθώρακα μπορεί να περιλαμβάνει τόσο φυσική εξέταση όσο και απεικονιστική εξέταση. Η θεραπεία αυτής της σοβαρής κατάστασης περιλαμβάνει τη σταθεροποίηση του ασθενούς εάν έχει τραυματιστεί, την αφαίρεση όλου του αίματος στο στήθος και τη διακοπή της πηγής της αιμορραγίας.

Αιτίες

Στην περίπτωση του αιμοθώρακα, το αίμα συλλέγεται σε ένα χώρο που ονομάζεται υπεζωκοτική κοιλότητα, που βρίσκεται μεταξύ του θωρακικού τοιχώματος και του πνεύμονα. Υπάρχουν διάφορες πιθανές αιτίες, συμπεριλαμβανομένων των εξής: Τραυματισμός: Ο τραυματικός αιμοθώρακας προκαλεί συχνά ρήξη της υπεζωκοτικής μεμβράνης που καλύπτει το στήθος ή τους πνεύμονες. Αυτή η ρήξη μεμβράνης χύνει αίμα στον υπεζωκοτικό χώρο, ο οποίος δεν έχει τρόπο παροχέτευσης. Ακόμη και οι μικρότεροι τραυματισμοί στο θωρακικό τοίχωμα ή στους πνεύμονες μπορεί να οδηγήσουν σε αιμοθώρακα. Έχει γίνει πρωτόκολλο για το ιατρικό προσωπικό έκτακτης ανάγκης να επιθεωρεί τους πνεύμονες ενός ατόμου για σημεία αιμοθώρακα μετά από ατύχημα ή άλλο τραυματισμό πρόσκρουσης, όπως ένας αθλητικός τραυματισμός.

Άλλες αιτίες

Ορισμένα άτομα μπορεί να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για αιμοθώρακα ανάλογα με τις υποκείμενες παθήσεις:

• πνευμονικές λοιμώξεις, όπως η φυματίωση
• ορισμένοι καρκίνοι ή κακοήθειες, όπως ο καρκίνος του πνεύμονα ή του υπεζωκότα
• πνευμονική εμβολή, η οποία είναι ένας θρόμβος αίματος στους πνεύμονες
• ελαττώματα στην πήξη του αίματος, για παράδειγμα, λόγω της χρήσης αντιπηκτικών φαρμάκων ή αιμορροφιλίας
• δυσλειτουργία πνευμονικού ιστού, όπως πνευμονικό έμφραγμα

Ο αιμοθώρακας μπορεί επίσης να προκληθεί από μια ιατρική διαδικασία, όπως η τοποθέτηση φλεβικού καθετήρα ή η επέμβαση στην καρδιά. Ένα άλλο πρόβλημα που μπορεί να προκύψει από ένα τραύμα στο στήθος είναι ο πνευμοθώρακας. Σε αυτή την περίπτωση, ο αέρας συλλέγεται στην κοιλότητα του θώρακα. Εάν ένα άτομο έχει και τα δύο, αυτό ονομάζεται αιμοπνευμοθώρακας.

Συμπτώματα

Ο αιμοθώρακας παρουσιάζει μερικά μοναδικά συμπτώματα, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν τόσο τους ασθενείς όσο και τους γιατρούς να τον αναγνωρίσουν εάν τα σημάδια δεν είναι εμφανή. Τα συμπτώματα του αιμοθώρακα περιλαμβάνουν:

• πόνος στο στήθος, ειδικά κατά την αναπνοή
• κρύο, χλωμό ή μαλακό δέρμα
• γρήγορος καρδιακός ρυθμός
• χαμηλή πίεση αίματος
• τεταμένη, γρήγορη ή ρηχή αναπνοή
• δυσκολία αναπνοής
• αισθήματα ανησυχίας

Διάγνωση

Κατά τη διάρκεια μιας φυσικής εξέτασης, οι γιατροί θα ακούσουν για ήχους μη φυσιολογικής αναπνοής μέσω ενός στηθοσκοπίου. Οι γιατροί μπορούν με την επίκρουση (ιατρικό χτύπημα)  στο στήθος για να ακούσουν τους ήχους του υγρού. Άλλες μέθοδοι διάγνωσης περιλαμβάνουν:

Ακτινογραφίες: μια εικόνα ακτίνων Χ του θώρακα θα αποκαλύψει γρήγορα εάν υπάρχει υγρό στην θωρακική κοιλότητα.

Αξονική τομογραφία: μπορεί να δώσει στους γιατρούς μια πλήρη εικόνα των πνευμόνων και της υπεζωκοτικής κοιλότητας, η οποία μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντική σε περιπτώσεις τραυματισμού. Μια πλήρης αξονική τομογραφία του θώρακα μπορεί συχνά να αποκαλύψει την αιτία του αιμοθώρακα και την καλύτερη θεραπεία για το άτομο.

Υπερηχογράφημα: σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, οι εικόνες υπερήχων παρέχουν μια γρήγορη και ακριβή ματιά στον υπεζωκοτικό χώρο για πιθανή βλάβη και αιμοθώρακα.

Θεραπεία

1. Σταθεροποίηση του ασθενούς:
   • Διασφάλιση των ζωτικών σημείων (καρδιακή συχνότητα, αναπνοή, αρτηριακή πίεση).
   • Χορήγηση οξυγόνου αν είναι απαραίτητο.
   • Αντιμετώπιση της υποογκαιμίας με υγρά ή/και μεταγγίσεις αίματος.
2. Απομάκρυνση του αίματος από τον υπεζωκοτικό χώρο:
   • Εισαγωγή θωρακικού σωλήνα (θωρακοστομία): Ένας σωλήνας τοποθετείται στον υπεζωκοτικό χώρο για την παροχέτευση του αίματος.
   • Θωρακοκέντηση: Σε μικρότερους αιμοθώρακες, μπορεί να γίνει απλή αναρρόφηση.
3. Αντιμετώπιση της αιμορραγίας:
   • Αν ο αιμοθώρακας είναι μεγάλος ή συνεχίζεται η αιμορραγία (>1500 ml αρχικά ή >200 ml/ώρα), μπορεί να απαιτείται χειρουργική παρέμβαση.
   • Θωρακοσκοπική χειρουργική (VATS): Ελάχιστα επεμβατική προσέγγιση για διάγνωση και θεραπεία.
   • Θωρακοτομή: Ανοικτή χειρουργική επέμβαση για τον εντοπισμό και τη διακοπή της αιμορραγίας.
4. Αντιμετώπιση των υποκείμενων αιτίων:
   • Σε τραυματικό αιμοθώρακα, αντιμετωπίζεται το τραύμα (π.χ. κατάγματα πλευρών, ρήξη οργάνων).
   • Σε μη τραυματικό αιμοθώρακα, διερευνώνται καταστάσεις όπως καρκίνος ή ρήξη ανευρύσματος.
5. Παρακολούθηση:
   • Τακτικοί έλεγχοι με ακτινογραφία θώρακα ή αξονική τομογραφία για να αξιολογηθεί η αποκατάσταση.
   • Παρακολούθηση για επιπλοκές όπως εμπύημα (μόλυνση του υπεζωκοτικού υγρού) ή πνευμοθώρακα.

Επίλογος

Ο αιμοθώρακας είναι μια σοβαρή πάθηση που μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία. Όταν ένα άτομο έχει λάβει ιατρική φροντίδα, τα αποτελέσματα της διάγνωσης και της θεραπείας είναι καλά. Η ανάρρωση εξαρτάται από το πόσο καλά ανταποκρίνεται το άτομο στη θεραπεία και πόσο καιρό χρειάζεται το αίμα για να απομακρυνθεί από τον υπεζωκοτικό χώρο.