Οι παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του πνεύμονα περιλαμβάνουν το κάπνισμα, την ατμοσφαιρική ρύπανση, την έκθεση σε τοξίνες και το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του πνεύμονα. Η κατανόηση αυτών των παραγόντων κινδύνου μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να μειώσουν τις πιθανότητές τους να αναπτύξουν καρκίνο του πνεύμονα. Οι παράγοντες κινδύνου αυξάνουν τις πιθανότητες να αναπτύξει ένα άτομο μια πάθηση. Ωστόσο, δεν προβλέπουν ποιος θα αναπτύξει ή όχι μια ασθένεια. Αυτό το άρθρο εξετάζει τους παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του πνεύμονα και πώς να μειώσετε τον αντίκτυπό τους. Στη συνέχεια εξετάζει τα συμπτώματα του καρκίνου του πνεύμονα, τη διάγνωση και τη θεραπεία.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του πνεύμονα;
Oι κύριοι παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του πνεύμονα είναι:
- κάπνισμα
- παθητικό κάπνισμα
- έκθεση σε ραδόνιο
- έκθεση στον αμίαντο
- έκθεση σε άλλες καρκινογόνες ουσίες, όπως ραδιενεργά μεταλλεύματα, αρσενικό ή αναθυμιάσεις ντίζελ
- μόλυνση του αέρα
- οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του πνεύμονα
Ορισμένοι από αυτούς τους παράγοντες κινδύνου, όπως το οικογενειακό ιστορικό ενός ατόμου, δυστυχώς δεν μπορούν να διορθωθούν. Αυτό σημαίνει ότι ένα άτομο δεν μπορεί να τα αλλάξει. Ωστόσο, η εξάλειψη των παραγόντων κινδύνου που δεν έχουν καθοριστεί μπορεί να βοηθήσει ένα άτομο να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα. Η ύπαρξη παραγόντων κινδύνου δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ένα άτομο θα εμφανίσει καρκίνο του πνεύμονα. Ομοίως, είναι δυνατό για άτομα χωρίς εμφανείς παράγοντες κινδύνου να αναπτύξουν καρκίνο του πνεύμονα. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), ο καπνός του τσιγάρου συμβάλλει στο 80-90% των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα, καθιστώντας τον τον κύριο παράγοντα κινδύνου για καρκίνο του πνεύμονα. Αυτό το ποσοστό μπορεί να είναι υψηλότερο για τον μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (SCLC) επειδή αυτός ο τύπος καρκίνου είναι εξαιρετικά σπάνιος σε άτομα που δεν καπνίζουν ποτέ. Οι άνθρωποι που καπνίζουν έχουν 15-30 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του πνεύμονα από εκείνους που δεν καπνίζουν. Όσο περισσότερο και πιο συχνά καπνίζει κάποιος, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος.
Παθητικό Κάπνισμα
Άτομα που δεν καπνίζουν αλλά αναπνέουν τον καπνό άλλων διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα. Το παθητικό κάπνισμα είναι ο τρίτος πιο κοινός παράγοντας κινδύνου για καρκίνο του πνεύμονα, υπεύθυνος για περίπου 3.000 θανάτους από καρκίνο του πνεύμονα κάθε χρόνο.
Μόλυνση του αέρα
Η ατμοσφαιρική ρύπανση εμφανίζεται όταν επιβλαβή σωματίδια και αέρια εισέρχονται στον αέρα που αναπνέουν οι άνθρωποι. Είναι διαδεδομένο σε αστικές και πυκνοκατοικημένες περιοχές.
Έκθεση ακτινοβολίας
Αρκετοί τύποι έκθεσης σε ακτινοβολία μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα. Περιλαμβάνουν: Έκθεση σε ραδόνιο Το ραδόνιο αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες καρκίνου του πνεύμονα για μη καπνιστές, προκαλώντας περίπου 21.000 θανάτους από καρκίνο του πνεύμονα ετησίως. Το ραδόνιο είναι ένα φυσικό αέριο που, σε εξωτερικούς χώρους, συνήθως δεν αποτελεί κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία. Ωστόσο, σε εσωτερικούς χώρους, το ραδόνιο μπορεί να συγκεντρωθεί σε υψηλότερα επίπεδα. Η μακροχρόνια έκθεση σε ραδόνιο σε εσωτερικούς χώρους μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα. Ακτινοθεραπεία Οι άνθρωποι υποβάλλονται σε ακτινοθεραπεία ως θεραπεία για τον καρκίνο. Ωστόσο, η ακτινοθεραπεία στο στήθος μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για καρκίνο του πνεύμονα. Αυτό θα μπορούσε να επηρεάσει άτομα που υποβάλλονται σε ακτινοθεραπεία για καρκίνο του μαστού, για παράδειγμα. Σε πολλές περιπτώσεις, αυτός ο κίνδυνος είναι αναπόφευκτος, καθώς τα οφέλη της ακτινοθεραπείας για άτομα με άλλους τύπους καρκίνου συνήθως υπερτερούν των κινδύνων. Η εξέλιξη των τεχνικών και των μηχανημάτων ακτινοθεραπείας έχεουν μειώσει τον κίνδυνο καρκινογέννεσης πάρα πολύ τα τελευταί χρόνια καθώς εστιάζουν την θεραπεία μόνο στην βλάβη με ακτίβεια χιλιοστών. Έκθεση στον αμίαντο Ο αμίαντος είναι ένα φυσικό ορυκτό που είναι αποδεδειγμένα καρκινογόνο. Προτού οι γιατροί κατανοήσουν τους κινδύνους του, οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν τον αμίαντο ως υλικό στις κατασκευές, την κατασκευή αυτοκινήτων και τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Η εισπνοή αμιάντου αυξάνει τον κίνδυνο τόσο για καρκίνο του πνεύμονα όσο και για κακοήθη μεσοθηλίωμα, έναν τύπο καρκίνου που επηρεάζει την επένδυση των πνευμόνων (υπεζωκότας). Ο κίνδυνος είναι ιδιαίτερα υψηλός εάν ένα άτομο εκτεθεί στον αμίαντο και επίσης καπνίζει. Άλλες τοξίνες Άλλες καρκινογόνες ουσίες μπορεί να αποτελούν κίνδυνο για άτομα που έρχονται τακτικά σε επαφή μαζί τους. Αυτό μπορεί να επηρεάσει άτομα που εργάζονται σε περιβάλλοντα με επικίνδυνες ουσίες, όπως: αρσενικό, κάδμιο, βηρύλλιο, πυρίτιο, χλωριούχο βινύλιο, ενώσεις νικελίου, ενώσεις χρωμίου, προϊόντα άνθρακα, χλωρομεθυλαιθέρες
Προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του πνεύμονα
Τα στενά μέλη της οικογένειας ατόμων που έχουν διαγνωστεί με καρκίνο του πνεύμονα έχουν 50% υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν και οι ίδιοι τον καρκίνο του πνεύμονα. Αυτό ισχύει για όλα τα φύλα, τις φυλές και τις εθνότητες και δεν επηρεάζεται από άλλους παράγοντες κινδύνου. Οι άνθρωποι είναι επίσης πιο πιθανό να εμφανίσουν ξανά καρκίνο του πνεύμονα εάν τον είχαν στο παρελθόν.
Πώς να μειώσετε τον κίνδυνο
Δεν είναι πάντα δυνατή η πρόληψη του καρκίνου του πνεύμονα. Ορισμένοι παράγοντες κινδύνου, όπως η προηγούμενη έκθεση σε ακτινοβολία και το οικογενειακό ιστορικό, δεν μπορούν να αλλάξουν. Ωστόσο, ορισμένοι από τους πιο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου μπορούν να αποφευχθούν. Οι άνθρωποι μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα με: → Διακοπή του καπνίσματος. → Αποφυγή του παθητικού καπνίσματος. → Έλεγχος του σπιτιού για καρκινογόνες ουσίες. → Αποφυγή καρκινογόνων ουσιών στην εργασία. → Βελτίωση της ποιότητας του αέρα σε εσωτερικούς χώρους. → Άτομα σε ομάδες υψηλού κινδύνου για καρκίνο του πνεύμονα μπορούν επίσης να λάβουν ετήσιο έλεγχο, πλέον υπάρχουν προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου για καπνιστές πανω από 50 ετών με αξονική θώρακος χαμηλής δόσης ακτινοβολίας (LDCT) τα οποία τρέχουν στην Ελλάδα και μάλιστα δωρεάν στα οποία μπορεί ο ενδιαφερόμενος να δηλώσει συμμετοχή . Αυτό βοηθά στην έγκαιρη ανίχνευση σημείων καρκίνου, γεγονός που βελτιώνει τις πιθανότητες επιτυχούς θεραπείας.